Mszanka

Wieś Mszanka została założona aktem królewskim w roku 1364/MCCCLXIV, i została uposażeniem starostwa bieckiego. Właśnie z tego roku pochodzi dokument wspominający o lokacji wsi Mszanka.

Miała ona mianowicie miejsce za czasów Kazimierza Wielkiego, w roku 1364. Na mocy tego aktu król Kazimierz powierza Mikołajowi i Radostowi z Biecza lokację Mszanki. W przeciwieństwie do pozostałych osad wchodzących dziś w skład gminy, będących własnością szlachecką, Mszanka aż do rozbiorów pozostawała własnością królewską i wchodziła w skład uposażenia starostwa bieckiego.

Zasadźcy wsi w nagrodę za trud jej założenia otrzymali od króla sołectwo, obejmujące 4 łany gruntu, w zamian jednak za jego użytkowanie winni byli na wezwanie monarchy stawać zbrojnie z kuszą. Osadnicy przybywający do nowopowstającej wsi otrzymali 20 lat tzw. wolnizny, czyli okres zwolnienia od uiszczania wszelkich świadczeń.

Na chłopach spoczywało wiele obciążeń, z obowiązkiem świadczenia darmowej pracy czyli pańszczyzną na czele. Np. kmiecie z Woli Łużańskiej u schyłku XVII w. obrabiali po 4 dni w tygodniu pańszczyzny, płacili po 2 zł czynszu, 2 zł stróżnego, dostarczali 2 kapłony, 8 kur, 12 jaj, 2 sztuki oprawy, 6 gr. Poborowego, 15 gr. Podymnego, prócz tego musieli oddawać po wirtelu śliw suchych, kwarcie kminku i wiązce chrzanu, Zagrodnicy pracowali natomiast po 3 dni w tygodniu, płacili po 1 zł czynszu, 2 zł stróżnego, nadto oddawali po 8 kur oraz byli zobowiązani prząść dwie sztuki przędzy, za co im dwór po 6 gr. Od jednej miał płacić, Chałupnicy odrabiali 12 dni pańszczyzny w roku w czasie żniw i płacili 4 zł czynszu. Przędli także po 2 sztuki przędzy.

Mapa sporządzona przez Józefa Baruta, rejestrująca stan powiatu bieckiego w 1369r., wskazuje, że wieś ta jako jedyna w obrębie Gminy Łużna, stanowiła własność królewską. Wraz z Bystrą i Moszczenicą przedzielała ona dobra prywatne (szlacheckie, kościelne), skupione wokół Gorlic i Łużnej. Stąd wniosek, iż była ona mało atrakcyjna dla prowadzenia gospodarki rolnej, co było zapewne skutkiem warunków środowiska przyrodniczego. Mszanka związana była administracją kościelną z Moszczenicą, bowiem parafię z tej wsi erygowano dopiero w 1950r, wydzielając ją z Moszczenicy. Obecny kościół zbudowano w latach 1938-40, w stylu eklektycznym.
W Mszance funkcjonuje Szkoła Podstawowa im. Kazimierza Wielkiego położona w centrum wsi oraz Przedszkole Samorządowe.

Mszanka obecnie

Na koniec 2015 roku Mszanka liczyła 920 mieszkańców. Czyli tyle osób było zameldowanych. A ile z nich nie mieszka na stałe tylko jest gośćmi raz na kilka tygodni?

Aktualnie miłościwie nam panuje Sołtys Bogdan Rafa mający codzienne baczenie na poddanych.

Mszanka sąsiaduje z miejscowościami: Wola Łużańska, Moszczenica, Zagórzany, Stróżówka, Bystra. Większe miasto w sąsiedztwie to Gorlice. Wieś jest jak mała wyspa Mszanka przez którą przepływa potok Mszanka.